Afet Yönetim ve Karar Destek Sistemi Projesi (AYDES)

Proje ile yedekli, güvenli ve kesintisiz sistem altyapısı üzerine inşa edilmiş;

Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Ortak Harekat Resmi tabanlı,

İlgili Kurum ve Kuruluşlarla entegre veri tabanına sahip

Afet yönetiminde görevi olan tüm paydaşlarca ulaşılabilir,

Etkin kaynak yönetimi yapabilen,

Merkezi komuta kontrol yapısına sahip,

Durumsal farkındalığı destekleyen,

Erken uyarı ve tahmin yapabilen,

Modelleme ve simülasyon yapabilen,

Karar destek mekanizmalarına sahip,

Bir sistemin oluşturulması hedeflenmektedir.

 

 

Afet ve acil durumlarda kaynakların etkin şekilde yönetilerek komuta sürecinin sorunsuz işletilmesi için sistem oluşturuyoruz.

 

AYDES’in önemli modüllerinden biri olan Olay Komuta Sistemi herhangi bir afet olduğunda Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) çerçevesinde tüm kaynaklarımızı ( personel, araç, mal, malzeme, ekipman ) ve hizmet gruplarını izleyip ihtiyaç ve taleplerini yönetebileceğimiz bir komuta sistemidir. Proje İle olayın komutasının sağlanmasının yanında kaynakların doğru ve hızlı bir şekilde ihtiyaç duyulan yerlere yönlendirilmesi ve takibi sağlanacaktır.

 

Olay Komuta Sistemi, TAMP kapsamında belirlenen hizmet gruplarının planlama ve müdahale süreçlerinin bütünleşik bir sistem üzerinde yönetilebilmesine imkan sağlayan afet yönetim yazılımıdır. Yazılım, AFAD, Bakanlıklar ve iller tarafından her seviyedeki afet esnasında kullanılabilecek şekilde tasarlanmıştır. Yazılım, planlama aşamasında, hizmet gruplarına, organizasyonlarını belirleme, kaynaklarını ve depolarını Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) teknolojisi kullanarak tanımlama, müdahale için planlanan alanları fonksiyonları ile birlikte CBS arayüzü ile belirleyebilme, tesisleri ve kritik tesisleri harita üzerinde öznitelikleri ile tanımlama, ulusal ve yerel düzey hizmet grupları planlarının sistem üzerinden hazırlanması ve takip imkanı sağlamaktadır.

 

Olay Komuta Sistemi, afete, yerel ve ulusal düzeyde, yazılım tabanlı yönetim modeli ile müdahale imkanı sağlamaktadır. Ana yönetim süreçleri (kaynak yönetimi, nakliye, talep yönetimi) kurgulanan model ile esnek ve etkin şekilde yönetilebilecek ve bu durum afete müdahalenin daha efektif, kontrol ve koordine edilebilir olmasına katkı sağlayacaktır. Her düzey olay gerçekleştiği andan itibaren, olay bildirimleri, ekiplere görevler, SMS ve mail yoluyla gönderilebilecek, hizmet grupları, anlık mesajlaşma ve mail yoluyla sistem üzerinden sürekli etkileşim ve iletişim halinde olacaklardır. 28 hizmet grubunun özel uzmanlık alanlarıyla ilgili süreçleri sonrası ortaya çıkan ve bütünsel işleyişi etkileyebilecek ve diğer hizmet gruplarının yönetiminde ihtiyaç duyulabilecek veriler, afet süresince sisteme girilecek şekilde, bir veri havuzu ve veri analiz kurgusu oluşturulmuştur. Afet yönetiminde, kontrol ve koordine edilecek veriler sürekli takip edilerek, yönetici ve operasyon ekipleri düzeyinde, sistem üzerinden görsel olarak takip edilebilir ve özel yetkilendirmelerle erişilebilir olacaktır. Afet esnasında, doğru ve teyit edilmiş bilgiye erişimin sağlanması için birçok kamu kurumundan web entegrasyonu ile anlık veri çekilerek, en güncel ve en doğru bilginin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir.

Hem görevlilerin hem vatandaşların bilgiye erişebilecekleri ve bilgiyi takip edebilecekleri bir bilgi yönetim modeli olay komuta sistemine entegre şekilde çalışacaktır. Sistem, gerçekleşen olayların, müdahale faaliyetleri esnasında ortaya çıkan verilerin, detaylı analizleri için bir veri havuzu oluşturmaktadır.

 

Başkanlığımızın Afet Yönetim ve Karar Destek Sistemi oluşturma vizyonunun iskeletini oluşturduğumuz ilk dönem sonrasında, uzun vadede, risk modellemeleri ve simülasyon yapabilen, erken uyarı sistemleri ile entegre çalışabilen, hizmet gruplarının sistemlerini de adım adım bütünsel yapı içinde otomasyona geçiren bir yapı hedeflenmektedir.

 

 

 

Afet ve acil durum sonrasında hayatın en kısa sürede normale dönmesi için iyileştirme süreçlerini otomatize ediyoruz.

 

Afet ve acil durumlarda meydana gelen hasarın tespit edilmesi, acil yardım talep ve ödemelerinin takibi, etüt raporlama sürecinin sistematik hale getirilmesi, kayıtların tek merkezde tutulması, yatırım programı koordinasyonu gibi önemli iyileştirme süreçleri elektronik ortama aktarılmaktadır.

 

İyileştirme Bilgi Sistemi ile birbirine girdi sağlayan süreçler arasındaki tutarlılık sağlanmış olup mükerrer veya yanlış verilerden oluşan kayıtlardan dolayı yapılan hatalı işlemlerin önüne geçilmiş olacaktır. Ayrıca sistemin coğrafi bilgi sistemleri tabanlı mobil uygulamalar ile desteklenmesi, özellikle sahada yapılan çalışmalardan elde edilen verilerin hızlı ve sağlıklı bir şekilde toplanmasını sağlayacaktır. Sistem üzerinden, iyileştirme süreci boyunca yapılan tüm iş ve işlemler izlenebilecek, detaylı raporlara ve istatistiklere ulaşılabilecektir.

 

Afet sonrasında, acil yardım talebinden afetzedelerin durumlarına göre yatırım programının belirlenmesine kadar gerçekleştirilen faaliyetleri kapsayan İyileştirme Bilgi Sistemi; Valilik personelleri, İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri, AFAD Başkanlık ve bu sürece dahil olan ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından kullanılacaktır. Afetin neden olduğu fiziksel, ekonomik, sosyal ve çevresel hasar, zarar ve kayıpların, teknik ekiplerce belirlenmesi işlemi, tarım, sınai ve ticari ürünler ile mal ve eşya kayıpları, yasalarda belirtilmiş ve yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşlarının personeli tarafından yapılmaktadır. Yapılardaki hasarların belirlenmesi ise, özel olarak hazırlanmış hasar tespit formları kullanılarak teknik elemanlar tarafından yapılabilecektir.

 

İyileştirme Bilgi Sistemi, bütün afet süreçlerini kapsayıcı özelliği olan TAMP Yönetim Sistemi ile İmar-Plan-Yer Seçimi sistemi de Mekansal Bilgi Sistemi ile entegre halde çalışacaktır. UAVT, KPS, TKGM Tapu ve Kadastro Servisleriyle entegrasyon yapılarak hasar tespiti yapılan yer, mülkiyet ve kişi kimlik gibi bilgileri web servisleri üzerinden kullanma imkanı sağlanacaktır. Hak sahipliği ve borçlandırma süreçlerindeki yasal sürelerin dinamik olarak değiştirilebilmesi ve bir afetzedenin birden fazla hak sahipliği olmasını engellemek için TKGM Tapu ve Kadastro web servisleri ile entegrasyon sağlanacaktır.

 

 

Tüm kurum ve kuruluşlardan afet yönetiminde kullanılabilecek mekansal verileri toplamak suretiyle merkezi bir mekansal veritabanı oluşturup, afetlerin yönetimi esnasında bu verileri işleyip analiz edebilecek sistemler geliştiriyoruz.

 

Mekansal Bilgi Sistemi’nin amacı; afet yönetiminde kullanılabilecek mekansal verilerin tüm kurum/kuruluşlardan toplanarak; afet ve acil durum mekansal veritabanı oluşturmaktır. Böylece afet yönetiminde , afet bölgesindeki veriye hızlı ve doğru bir şekilde ulaşılması , veriden hızlı bir şekilde bilgi üretilmesi ve bu bilgi ile afet bölgesinde yapılacak uygulamalar ile ilgili hızlı karar verilebilmesi için gerekli olan mekânsal verilerin analizine imkan verecek bir sistem geliştirilmesidir.

 

AYDES Mekânsal Bilgi Sistemi Projesi, donanım, yazılım, insan, veri ve modelleme gibi coğrafi bilgi sistemi unsurlarını içeren, geniş kapsamlı bir mekânsal afet yönetim veritabanı ve yazılımları oluşturma projesidir.

 

Proje kapsamında, afet yönetimi çalışmalarında kullanmak üzere; AFAD, İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri (İAADM) ve çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından üretilen, kullanılan, ihtiyaç duyulan coğrafi verilerin ve coğrafi verilerle ilişkili öznitelik verilerinin elde edilmesi, yapılandırılması, dönüştürülmesi, CBS ortamına aktarılması ve verilerin merkezi bir veri tabanında toplanması çalışmaları yürütülmektedir. Ayrıca, veri girişi, sorgulama ve analiz özelliklerine sahip web tabanlı, masaüstü ve mobil uygulamalar üzerinden söz konusu verilerin sunulması, raporlanması ve bu sistemin diğer AYDES bileşenleri ile entegre çalışarak karar destek sisteminin ihtiyaç duyacağı coğrafi analizleri yapabilmesi sağlanmaktadır.

 

Mobil yazılımlar vasıtasıyla, afet öncesi ve sonrası sahadan online ve / veya offline veriler (heyelan, su baskını, kaya düşmesi bölgesi, afete maruz bölge, hasarlı binalar, geçici barınma alanları, enkaz döküm alanları, malzeme dağıtım noktaları vb.) toplanabilmekte ve merkezi veritabanına kaydedilmektedir.

 

Oluşturulan web tabanlı yazılımlar ile sahadan ya da kurumlardan toplanan veriler iki ya da üç boyutlu olarak görüntülenebilmekte, veri girişi ve güncellemesi, coğrafi bilgi sistemi tabanlı aramalar (adres, kritik tesis arama gibi), sorgular (katman, koordinat, detay, öznitelik, servis sorgulama gibi) ve analizler (kesişim, tampon, nüfus ve hane yoğunluğu gibi) yapılabilmektedir. Ayrıca, etkin bir afet / acil durum hazırlık ve müdahalesinin yapılabilmesi için aynı CBS teknolojileri kullanılarak “Ortak Harekât Resmi (OHR)” (Common Operating Picture – COP) ekranları oluşturulmuştur. OHR kapsamında, AYDES Olay Komuta bileşenlerinden gerçek zamanlı bilgi gelmesi (afet ve acil durumla ilgili olayların, ekiplerin, kaynakların dağılımı gibi) ve bu bilgi sayesinde karar mekanizmalarının anlık olarak oluşturulması planlanmıştır. OHR ekranları, karar vericilere ve hizmet gruplarına, afet ve acil durumun izlenmesi ve yönetilmesinde, karar destek konusunda stratejik olarak bir bakış yeteneği sağlamakta ve olayların şiddeti ve etki alanı ile ilgili raporlar veren bir platform olarak tasarlanmıştır.

 

AYDES Mekansal Bilgi Sistemi projesi, bütününde CBS teknolojileri kullanılarak sürdürülebilir bir afet yönetimi sisteminin oluşturulması çalışmalarının bir parçasını oluşturmaktadır.